Loạn thần là một tình trạng ảnh hưởng đến cảm nhận về thực tại của một người. Đối với họ, việc phân biệt giữa thật và giả trở nên vô cùng khó khăn. Các triệu chứng có thể dao động từ nhẹ đến nặng.

Mặc dù hầu hết mọi người thường nghĩ về loạn thần như một tình trạng sức khỏe tâm thần, những người có triệu chứng loạn thần lại giải thích về những gì xảy ra với họ như những trải nghiệm tâm linh hoặc siêu nhiên.

Các triệu chứng loạn thần có thể biểu hiện theo nhiều cách khác nhau:

Nhận thức

Nghe thấy âm thanh hoặc giọng nói mà người khác không nghe được

Nhìn thấy bóng mờ hoặc đường lượn sóng giống như bóng ma

Đột ngột bị giảm năng lực khứu giác

Trở nên vô cùng nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh hoặc sự đụng chạm.

Hành vi

Thu rút bản thân khỏi các mối quan hệ gia đình và bạn bè

Tức giận hoặc sợ hãi những người thân yêu

Thay đổi giấc ngủ, bao gồm cả tình trạng đảo ngược chu kỳ ngủ: ngủ vào ban ngày và thức vào ban đêm

Thay đổi cảm giác thèm ăn

Bỏ bê việc vệ sinh cá nhân

Các hành vi kỳ lạ hoặc như thể không còn là chính mình

Có những lời nói hoặc câu viết không có ý nghĩa hoặc kỳ quái

Đột nhiên mất năng lực học tập hoặc làm việc

Suy nghĩ

Cảm thấy bị ngắt kết nối hoặc tê liệt về các tình huống quan trọng

Cảm thấy như mọi thứ không có thật hoặc không đúng

Tin rằng bạn đang liên tục bị theo dõi hoặc người khác có thể đọc được suy nghĩ của bạn

Có các cơn sợ hãi tột độ mà không có lý do rõ ràng

Hoang tưởng hoặc có những nỗi sợ hãi kỳ quái không biến mất

Khó tập trung và ghi nhớ

Loạn thần là một triệu chứng, không phải là một rối loạn tâm thần cụ thể. Mọi người cũng thường nghĩ về nó như là triệu chứng chỉ có trong Rối loạn Tâm thần phân liệt, nhưng nó cũng có thể một biểu hiện trong giai đoạn hưng cảm của Rối loạn lưỡng cực. Thậm chí còn có một tình trạng gọi là Trầm cảm có yếu tố loạn thần. Một số loại thuốc kê toa hoặc chất kích thích cũng có thể gây ra loạn thần. Bên cạnh đó, căng thẳng cường độ cao hoặc thiếu ngủ cũng có thể dẫn đến loạn thần.

Từ góc độ người ngoài, có thể dễ dàng nhìn vào một người nào đó đang trải qua triệu chứng loạn thần và nói rằng họ “mất kết nối với thực tại”. Nhưng những gì mà người đó đang trải nghiệm vẫn có cảm giác rất thật đối với họ như bất cứ điều gì khác. Thay vì vậy, bạn có thể nghĩ về tình trạng loạn thần như việc sống trong một thực tại khác với thực tại mà những người khác đang sống. Cảm giác bị cô lập khỏi mọi người thường là yếu tố đặc trưng của loạn thần.

Có nhiều mức độ loạn thần khác nhau. Bạn có thể bị ảo giác và biết rằng có điều gì đó không ổn, nhưng bạn cũng có thể hoàn toàn mất đi trạng thái minh mẫn. Đã có một khoảng thời gian mà tôi thậm chí còn không biết mình đang trải qua loạn thần, bởi vì tôi không biết mình đang ở trong thực tại nào. Có thể nói mức độ của loạn thần trải dài trên một phổ rộng.

Abbey, 23 tuổi

Loạn thần khá phổ biến: khoảng 3% dân số trải qua nó. Nó có xu hướng trở nên trầm trọng hơn theo thời gian, vì vậy điều quan trọng là phải bắt đầu tìm đến điều trị càng sớm càng tốt.

Loạn thần có thể là một trải nghiệm đáng sợ và đầy xáo trộn, bạn bè và gia đình có thể không biết phải làm gì dù họ muốn giúp đỡ. Khi bạn muốn cố gắng giúp đỡ ai đó đang trải qua cơn loạn thần, điều quan trọng cần lưu ý là bất cứ điều gì họ đang trải qua đều là thật đối với họ.

Có một tin tốt chính là việc phục hồi là hoàn toàn khả thi. Cho dù cơn loạn thần đó là một trải nghiệm đơn lẻ hay là một tình trạng diễn ra xuyên suốt cuộc đời của một người, những người trải qua loạn thần vẫn có thể sống một cuộc sống trọn vẹn, có ý nghĩa và có ích cho cộng đồng của họ. Lộ trình điều trị, các dịch vụ và nguồn hỗ trợ luôn sẵn có để giúp họ phát triển một kế hoạch dựa trên những gì họ cần và muốn đạt được.

Hiện tại, loạn thần đã ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của tôi ít hơn so với trước đây. Ở giai đoạn ban đầu, nó (cũng như các triệu chứng khác) đã chiếm trọn cuộc sống của tôi. Tình trạng của tôi bắt đầu trở nên tốt hơn rất nhiều vào khoảng 3 năm trước và kể từ đó, tôi vẫn tiếp tục dần cải thiện qua từng năm.

Autum, 26 tuổi

Nếu bạn hoặc ai đó mà bạn quan tâm đang phải vật lộn với các triệu chứng loạn thần, hãy liên hệ các nhà chuyên môn để nhận được sự trợ giúp chuyên nghiệp càng sớm càng tốt. Nếu được hỗ trợ và điều trị càng sớm thì kết quả càng khả quan! Trong trường hợp bạn không chắc mình có đang trải qua loạn thần không, hãy làm bài kiểm tra loạn thần miễn phí của chúng tôi Kết quả bài kiểm tra sẽ được giữ bảo mật.

Giống như các bệnh tâm thần khác, không ai có thể xác định chính xác lý do tại sao một người có loạn thần. Có thể bạn đang cố gắng xác định nguyên nhân gốc rễ của tình trạng loạn thần. Hoặc có thể bạn đang xử lý các cảm xúc của mình khi đối diện với nó — những cảm giác như tội lỗi, xấu hổ hoặc bối rối. Đối với nhiều người trong chúng ta, câu hỏi mà chúng ta thực sự đang hỏi là “Tại sao điều này lại xảy ra với tôi?” hoặc "Tại sao Chúa lại ban cho tôi chứng loạn thần?"

Những câu hỏi này khá phổ biến đối với những người mới bắt đầu đối diện với rối loạn tâm thần. Có lẽ bạn đang chật vật để chấp nhận trải nghiệm của mình, ước gì chúng biến mất hoặc tự hỏi tại sao chuyện như thế này lại xảy ra. Bạn có thể coi đây là giai đoạn tang chế, đau buồn khi mất đi cuộc sống "bình thường" mà bạn ước mình có thể có được. Bạn, cũng như những người khác, đang tìm kiếm câu trả lời để lý giải cho những cảm xúc, suy nghĩ hoặc trải nghiệm tiêu cực của mình.

Không phải vì bạn đã làm gì sai nên mới có triệu chứng loạn thần. Việc mắc một chứng bệnh về tâm thần nào đó không phải do lỗi của bạn. Không có lời giải thích duy nhất cho tình trạng của bạn — luôn có nhiều yếu tố khác nhau góp phần phát triển các triệu chứng loạn thần. Những yếu tố này bao gồm di truyền, sinh học, môi trường và lối sống của chúng ta. Có một số yếu tố bạn hoàn toàn không thể kiểm soát được (như gene di truyền), và cũng có những yếu tố bạn có quyền kiểm soát nhiều hơn (lựa chọn lối sống của bạn).

Tìm hiểu về bệnh tâm thần và chấp nhận rằng đây là một phần trong cuộc sống của bạn là cả một quá trình. Có những ngày bạn sẽ cảm thấy dễ dàng hơn để thấu hiểu và chập nhận việc mình có những trở ngại về mặt tâm thần. Nhưng cũng có những ngày bạn sẽ phải trải qua những cảm xúc khó khăn (thường là buồn bã và tức giận) về khía cạnh này của cuộc đời mình. Giống như bất kỳ loại đau buồn nào, việc chấp nhận sẽ trở nên dễ dàng hơn theo thời gian.

Chấp nhận là một trong những bước đầu tiên trong tiến trình phục hồi. Khi bạn đã có thể chấp nhận và thấu hiểu những gì mình đang trải qua, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn để bắt đầu làm việc với những thứ bạn có thể kiểm soát. May mắn thay, có rất nhiều phương pháp điều trị loạn thần. Những phương pháp điều trị này không phải là cách chữa dứt điểm, nhưng chúng có thể giúp bạn tiếp tục sống một cuộc sống tốt đẹp và hạnh phúc trong khi đối phó với các triệu chứng của mình.