Trong vòng chưa đầy một thập kỷ tâm lý học tích cực đã thu hút sự chú ý không chỉ của giới chuyên môn mà còn cả công chúng. Tôi vừa tìm kiếm trên Google từ khóa “Tâm lý học tích cực” và thu về hơn 419.000 lượt truy cập. Con số này thật quá ấn tượng, mặc dù vậy các nhà tâm lý học tích cực vẫn khiêm tốn nói rằng khi tìm kiếm về từ khoá “ Cặp sinh đôi Olsen” hay vụ việc “ Britney Spears” còn cho ra hơn 6.390.000 và hơn 113.000.000 lượt truy cập. Thật tốt khi cộng đồng những người quan tâm đến tâm lý học tích cực ngày càng lớn mạnh hơn. Và có lẽ tốt hơn nữa là sự quan tâm này không chỉ là sự tò mò lệch lạc hay sự đố kỵ, mong muốn trường phái này sụp đổ. Tuy nhiên, mặt trái của những làn sóng mới nổi, bao gồm cả tâm lý học tích cực, đó là tất cả chúng ta đều muốn chạy theo trào lưu, bỏ qua cả những kiến thức mà chúng ta chưa biết hết về nó. Chính vì vậy hãy để tôi giải thích cẩn thận cho các bạn rằng tâm lý học tích cực thực sự là gì và những điều chúng ta cần biết.

Tâm lý học tích cực là khoa học nghiên cứu về những điều khiến cho cuộc sống trở nên ý nghĩa nhất. Đây là lời mời gọi cho giới khoa học và thực hành tâm lý hãy để ý tới những điểm mạnh cũng như điểm yếu của nó;; quan tâm đến việc tạo ra những điều tốt nhất trong cuộc sống cũng như  chuẩn bị cho những điều tồi tệ nhất có thể đến; quan tâm đến việc giúp cuộc sống của những người bình thưởng trở nên đủ đầy cũng như việc chữa lành những bệnh lý. Định nghĩa này chưa bao giờ ngụ ý rằng tâm lý học nên bỏ qua hay phớt lờ những vấn đề mà mọi người gặp phải trong thực tế. Cũng không một ai nói rằng các trường phái tâm lý học khác cần được bỏ đi hoặc thay thế. Giá trị của tâm lý học tích cực là bổ sung và mở rộng hơn cho cách nhìn “tập trung vào vấn đề”, điều đã chiếm thế thượng phong trong ngành tâm lý hàng thập kỷ qua..

Có một vài luận điểm nền tảng của tâm lý học tích cực như:

•  Đầu tiên là những điều tốt đẹp trong cuộc sống cũng hiện hữu chân thực giống như những điều tồi tệ - chúng không phải là điều phát sinh, thứ cấp, hiện tượng bên ngoài, viển vông hay là bất kỳ  điều gì khác. 

•  Thứ hai, một cuộc sống tốt đẹp không chỉ đơn giản là cuộc sống đó không có những khó khăn. Chúng ta đều biết rõ sự khác nhau  giữa việc không buồn rầu và việc thức dậy với một tinh thần tràn đầy hứng khởi.

•  Thứ ba, đó là, một cuộc sống có tốt đẹp được quyết định bởi chính nó, chứ không phải dựa vào một lý thuyết tâm lý riêng lẻ hay tổng hợp nào đó.

Tâm lý học tích cực cũng là một phần của khoa học tâm lý, mà khoa học thì yêu cầu các lý thuyết cần được chứng minh dựa trên bằng chứng thực tế. Vì vậy, không nên nhầm lẫn tâm lý học tích cực với sách tự lực  chưa được kiểm chứng, hay những niềm tin tôn giáo, cho dù những điều này có đem lại lợi ích như thế nào. Tâm lý học tích cực không phải là một điều gì đó bí mật hay là một phiên bản khác của suy nghĩ tích cực. 

Tâm lý học tích cực phát triển dựa trên những dẫn chứng khoa học tạo ra nó. Và cho đến nay, ngành khoa học này đã có nhiều thành tựu ấn tượng. Hãy cùng xem những điều đã được đúc kết để có đời sống tinh thần viên mãn, trong những năm gần đây, thứ không hề được đề cập đến trong bất kỳ khoá học tâm lý nào mà tôi tham gia vào những thập kỷ trước:

•  Hầu hết mọi người đều có thể hạnh phúc.

•  Hạnh phúc sẽ đem lại những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Những người biết hài lòng với cuộc sống sẽ có nhiều lý do để thỏa mãn hơn, bởi vì hạnh phúc sẽ đem lại thành công trong học tập, công việc, các mối quan hệ xã hội viên mãn, và thậm chí là sự khoẻ mạnh và tuổi thọ cao.

•  Hầu hết mọi người đều kiên cường.

•  Hạnh phúc, thế mạnh bản thân và những mối quan hệ xã hội tốt là nền tảng giúp cá nhân đối mặt với những sự thất bại và tuyệt vọng trong cuộc sống.

•  Khó khăn trong cuộc sống giúp ta trưởng thành.

•  Cuộc sống của bạn có đáng sống hay không, lạ thay lại phụ thuộc vào những người xung quanh bạn. 

•  Niềm tin tôn giáo cũng đóng vai trò quan trọng.

•  Công việc giúp con người quan tâm đến cuộc sống, tìm được ý nghĩa và mục đích trong cuộc sống.

•  Đến một mức nào đó, việc có nhiều tiền hơn sẽ không gia tăng mức độ hạnh phúc, trừ khi bạn dành chúng cho người khác.

•  Hạnh phúc đích thực vượt lên trên hạnh phúc hưởng thụ, và là con đường dẫn đến cuộc sống viên mãn.• “Cảm xúc” quan trọng hơn “lý trí” ( “trái tim” quan trọng hơn “ cái đầu”), chúng ta được dạy kỹ lưỡng về tư duy phản biện ở trường học, vậy chúng ta cũng nên được học về “ yêu thương vô điều kiện”

•  Những ngày tháng tốt đẹp đều có điểm chung bao gồm: sự tự chủ; có năng lực; và kết nối tốt với mọi người

•  Chúng ta có thể học cách để tạo ra cuộc sống tốt đẹp cho mình.

Nguyên nhân đặc biệt quan trọng tiếp theo đó là hạnh phúc không chỉ đến bất ngờ giống như may mắn của một người chơi xổ số. Chúng ta có thể làm rất nhiều điều để khiến cho cuộc sống của mình tốt đẹp hơn, dù cho phải nói rằng, chúng ta phải nỗ lực thay đổi những thói quen sống và cư xử của chúng ta mãi mãi.. Đó là một quá trình gian khổ và không có lối đi tắt nào để có hạnh phúc bền vững cả.
 

Tôi mong rằng số lượt theo dõi những bài tiếp theo của mình sẽ tăng gấp đôi. Đầu tiên, tôi dự định trao đổi với các bạn về những nghiên cứu gần đây để có được đời sống tinh thần thoải mái. Điều thứ hai tôi muốn bàn luận là về những ứng dụng hứa hẹn giúp ích cho vấn đề này. Tôi hy vọng những điều này sẽ thú vị với bạn, và bạn có thể phản hồi tích cực hoặc tiêu cực. Nhưng hãy thử và quan sát kết quả chúng ta kiểm chứng được, vì đôi khi có những phương pháp mà chúng ta thấy hiệu quả nhưng số đông thì lại không, và ngược lại.

Nguồn: What Is Positive Psychology, and What Is It Not? - Psychology Today